zaterdag, september 12, 2009

Verbod op hoofddoek in Vlaanderen een feit

De Raad van het Gemeenschapsonderwijs (Raad GO!) heeft vrijdag beslist dat het dragen van hoofddoeken in alle instellingen van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap met onmiddellijke ingang verboden is. Een uitzondering wordt toegestaan aan leerkrachten van levensbeschouwelijke vakken, die deze uitsluitend mogen dragen tijdens het vak. Tijdens de levensbeschouwelijke vakken mogen ook de leerlingen hoofddoeken dragen. Bovendien zal vanaf 1 september 2010 het dragen van een hoofddoek in alle Antwerpse scholen verboden worden.

Voor het lopende schooljaar is er een overgangsmaatregel voor die scholen, centra en instellingen die geen verbod op het dragen van hoofddoeken hadden aangekondigd.
Het GO! garandeert iedere leerling of cursist het recht op kwaliteitsvol en open onderwijs. Deze beslissing versterkt, volgens hen, hun recht op gelijke onderwijskansen en op een objectieve, verantwoorde studiekeuze op basis van hun persoonlijkheid, interesses en talenten.

Een belangrijk argument in de beslissing is dat de moslima's thuis in een vertrouwde situatie ook geen hoofddoek dragen. "Wij zien de school en de klas als een verlengstuk van de thuissituatie van de leerling waar hij of zij zichzelf mag zijn en alle kansen moet krijgen om zich volledig te ontplooien", verduidelijkt Fried Van Doren van het provinciaal onderwijs. Een argument dat, mijns inziens, geheel aan de reden van het dragen van een hoofddoek voorbijgaat. Ook is het vreemd dat levensbeschouwelijke vakken dan kennelijk geen verlengstuk van de thuissituatie zijn.

Een journaliste van het NRC Handelsblad kreeg in een artikel van 2 december 2003, over de toename van het dragen van hoofddoeken door moslim studentes op hogescholen in Amsterdam en Den Haag, in reactie op de vraag waarom zij een hoofddoek zijn gaan dragen de volgende antwoorden:
1. Voor Allah, omdat ze de Koran zijn gaan dragen.
2. Omdat ze moslima zijn. Je bent trots op je geloof.
3. Omdat je jezelf als meisje schaamt met je hoofd naakt.

Moslims ontlenen het voorschrift tot het dragen van een hoofddoek door de vrouw aan twee verzen in de koran:
Soera 24:31 "En zij moeten sluiers over hun boezem dragen en hun sieraad niet openlijk tonen".
Soera 33:59 "O profeet! Zeg tot jouw echtgenotes, jouw dochters en de vrouwen van de gelovigen iets van haar overkleding over zich heen naar beneden te laten hangen. dat bevordert het best dat men haar herkent en niet lastigvalt....".
Deze verzen zijn in de loop van de geschiedenis van de islam op heel uiteenlopende wijzen geinterpreteerd.

Een werkelijke reden van een verbod zou veeleer kunnen liggen in het feit dat sommige moslim vrouwen, in de gespannen verhoudingen met het westen, de hoofddoek zijn gaan dragen als teken van onafhankelijkheid van en verzet tegen westerse invloeden in het algemeen en het westerse secularisme in het bijzonder. Een eenduidige betekenis van de hoofddoek bestaat niet, binnenkort dus wel een eenduidig verbod.

Bij een weloverwogen verbod zou men eerst de vragen van antropologe Fadwa El Guindi eens moeten beantwoorden, zij noemt acht aspecten waarop gelet moet worden bij het bestuderen van kleding als religieus-rituele uitdrukkingsvorm:

  • In hoeverre dient kleding om leden van de religieuze groep te onderscheiden van niet-leden?
  • In hoeverre speelt kleding een rol om de positie van het individu binnen een bepaalde sociaal-religieuze organisatie mee te bepalen?
  • Welke rol speelt kleding bij het bepalen van de gender-positie van het individu?
  • In welke mate is kleding bepalend om gewenst sociaal-religieus gedrag mee te bevorderen?
  • Welke rol speelt kleding om de sociaal-religieuze status of rang mee aan te geven?
  • Welke rol speelt kleding binnen een bepaalde sociaal-religieuze context om seksuele activiteiten mee te controleren?
  • Welke rol speelt kleding bij het aanmoedigen en vergroten van het spelen van een bepaalde gewenste sociaal-religieuze rol?
  • Welke rol speelt kleding voor het individu bij het gevoel zelfstandige activiteiten en initiatieven te ontplooien?
    • Bronnen
      De Tijd
      Het Laatste Nieuws
      Religie in de krant (Gerard Wiegers/ Herman Beck) 2005

      Geen opmerkingen: